Palant – Powrót polskiego sportu: Trójmiejscy mistrzowie odbudowują 600-letnią tradycję

Wielu z nas pamięta palanta z lekcji WF-u lub z opowieści rodziców i dziadków o podwórkowych rozgrywkach. Jednak dla większości gra ta uległa zapomnieniu. Na szczęście, w Trójmieście działa grupa pasjonatów, która nie tylko przywraca ten sport do życia, ale odnosi w nim spektakularne sukcesy. Klub PSPal-Trójmiasto, zrzeszający członków Polskiego Stowarzyszenia Palantowego, to pięciokrotny Mistrz Polski i (uwaga!) rekordzista świata.

 

Palant – Gra o 600-letniej historii

Wbrew obiegowej opinii, palant to nie tylko archaiczna zabawa. Jak podkreślają rozmówcy w podcaście – Magdalena Westa i Miłosz (członkini zarządu i prezes klubu) – to tradycyjny polski sport o udokumentowanej, niemal 600-letniej historii.

Pierwsze wzmianki o użyciu kijów do gry pochodzą już z 1427 roku z zapisków Uniwersytetu Jagiellońskiego. Swój renesans przeżyła dzięki królowej Bonie Sforzy, która sprowadziła włoską nazwę (lapalla – piłka, palantę – grający w piłkę). Przed II wojną światową palant był jednym z najpopularniejszych sportów w kraju, a gra w niego była kwestią prestiżu. Mieczysław Fogg w swojej autobiografii „Od Palanta do Belcanta” pisał o graniu w palanta, by zyskać na znaczeniu towarzyskim.

Niestety, rozwój gry został zahamowany w czasach PRL. W latach 70. Palant został wycofany z podstawy programowej w szkołach, a Polski Związek Piłki Palantowej przemianowano na Związek Baseballu i Softbollu. Wówczas pojawiło się także pejoratywne znaczenie słowa „palant”.

 

Od pikniku po Mistrzostwo Polski

Klub PS Pal-Trójmiasto obchodzi w tym roku swoje 10-lecie. Wszystko zaczęło się dekadę temu z inicjatywy kolegi z Warszawy, który pragnął przywrócić tę dyscyplinę. Początkowo trójmiejskie spotkania miały charakter piknikowy – były to luźne rozgrywki przy grillu.

Przełom nastąpił po pierwszych Mistrzostwach Polski w 2019 roku, gdzie zespół dostrzegł sportowy potencjał palanta. To wydarzenie zapoczątkowało profesjonalizację klubu:

• Sukcesy: Klub ma na koncie już 5 Mistrzostw Polski oraz uczestnictwo w licznych Pucharach Polski (halowych, plażowych, regionalnych).
• Profesjonalizacja: Zawodnicy trenują solidnie trzy godziny tygodniowo.
• Cel: Długoterminowym celem Polskiego Stowarzyszenia Palantowego jest osiągnięcie pełnego profesjonalizmu, włącznie z wprowadzeniem kontraktów zawodowych, na wzór tego, jak rozwinęła się Liga Bejsbolowa w USA. Stowarzyszenie dąży również do przemianowania na Polski Związek Piłki Palantowej i dołączenia do Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

 

Na czym polega gra w Palanta?

Palant to gra bardzo dynamiczna, wzmacniająca spostrzegawczość i koordynację. Bariera wejścia jest niska: potrzebny jest kij, przestrzeń (ok. 20 na 50 metrów) i piłeczki tenisowe. Klub celowo używa piłek tenisowych zamiast tradycyjnych, twardych piłek, ze względu na bezpieczeństwo zawodników (jednym z elementów gry jest „zbijanie” biegających graczy) oraz ich łatwą dostępność.

 

Zasady:

1. Grają dwie drużyny po 8 osób.
2. Zawodnicy drużyny atakującej („w niebie”) mają za zadanie wybić piłkę (podrzucają ją sobie sami) i przebiec cztery bazy w obszarze zwanym „piekłem”.
3. Drużyna broniąca („w piekle”) stara się zastopować grę poprzez:
   • Złapanie piłki jedną ręką (kampa).
   • Zbijanie biegających zawodników piłką.
   • Wymuszenie błędu (np. niewybicie piłki po trzech próbach).
4. Każdy zawodnik może zdobyć maksymalnie dwa punkty w jednym obiegu, dając drużynie teoretycznie 16 punktów. Mecz może zakończyć się jednak szybciej, jeśli drużyna popełni błędy skutkujące zmianą stron.

 

Cechy dobrego Palancisty:

Wymagana jest dobra koordynacja, refleks, szybkość (sprinty między bazami) oraz wytrzymałość. Co ważne, palant to sport koedukacyjny – w turnieju drużyna musi wystawić co najmniej dwie kobiety lub dwóch mężczyzn.

 

Rekordziści Świata w Palanta

Pasjonaci z Trójmiasta mogą się pochwalić nie tylko tytułami mistrzowskimi, ale także wpisem do Księgi Guinnessa. Rozegrali najdłuższy na świecie, nieprzerwany mecz w Palanta, który trwał 24 godziny. Było to ekstremalne wyzwanie, które wymagało ogromnej mobilizacji i wytrzymałości, zwłaszcza w obliczu upału i zmęczenia w nocy.

 

Jak dołączyć?

Klub aktywnie propaguje Palanta, prowadząc treningi otwarte i współpracując ze szkołami. Gra w Palanta, dzięki swojej widowiskowości, zyskuje też na popularności za sprawą seriali, co pomaga w przełamaniu stereotypowego postrzegania tej nazwy.

Jeśli chcesz spróbować swoich sił w Palanta, Trójmiejski klub zaprasza:

• Treningi otwarte: W każdą środę od 17:15.
• Sezon Halowy (jesienno-zimowy): Gdańsk, ul. Wąsowicza 30 (wymagany strój sportowy).
• Gdzie znaleźć: Szczegóły dotyczące gry i kontaktu dostępne są na stronie grawpalanta.pl.

Zatem jeśli szukasz dynamicznego sportu o wyjątkowej tradycji, który łączy siłę, strategię i zabawę – Palant czeka!