Wojenne Herstorie: Głos Kobiet
Piotr Szyca, Maciej Józefowicz 16 kwietnia 2025
Piotr Szyca i Maciej Józefowicz gościli Alicję Balcerzak, autorkę poruszającej książki „Wojenne Herstorie: Kobiece Wspomnienia z Lat 1939-1945”, oraz Andrzeja Buslera, wydawcę i działacza kaszubskiego. Rozmowa dotyczyła inspiracji do powstania książki, unikalnej perspektywy kobiet w obliczu wojny, procesu dotarcia do bezcennych wspomnień oraz szczegółów planowanej premiery w Gdyni i serii spotkań autorskich na Kaszubach.
Inspiracje i Powstanie Książki „Wojenne Herstorie”
Alicja Balcerzak wyjaśniła, że pomysł na „Wojenne Herstorie” zrodził się z jej wieloletnich badań naukowych nad tematyką II wojny światowej w kontekście literaturoznawczym. Szczególnie interesowała ją perspektywa kobiet utrwalona w ich ówczesnych pamiętnikach i dziennikach. Autorka pragnęła stworzyć przystępną publikację popularnonaukową, która przybliży te często pomijane relacje szerszemu gronu odbiorców, zwłaszcza w kontekście ważnej rocznicy i współczesnych konfliktów. Jej wieloletnie poszukiwania, trwające od 2017 roku, zaowocowały dotarciem do licznych kobiecych wspomnień z czasów II wojny światowej z różnych regionów Polski.
Kobieca Perspektywa Wojny: Inne Spojrzenie na Historię
Dyskutując o odmienności kobiecej perspektywy wojennej, Alicja Balcerzak podkreśliła, że kontrastuje ona z tradycyjnym, męskim obrazem wojny, skupiającym się na heroizmie i działaniach militarnych. Relacje kobiet ukazują wojnę oczami cywilów, z ich codziennymi zmaganiami, strachem i próbami przetrwania. Książka przedstawia różnorodne doświadczenia kobiet – uczestniczek ruchu oporu, ofiar prześladowań, więźniarek obozów koncentracyjnych i tych, które próbowały normalnie żyć w okupowanej rzeczywistości. Autorka zaznaczyła, że celem było wydobycie na światło dzienne tych często zapomnianych historii kobiet z II wojny światowej, w których mężczyźni, choć często nieobecni na froncie, odgrywali znaczące role jako ojcowie, mężowie i bracia.
Trud Dotarcia do Świadectw i Najbardziej Poruszające Historie
Alicja Balcerzak opowiedziała o metodycznym procesie poszukiwania pamiętników i dzienników kobiet z lat 1939-1945, który obejmował biblioteki i archiwa w całej Polsce. Udało jej się dotrzeć zarówno do publikowanych, jak i unikatowych, niepublikowanych relacji, w tym do wstrząsającego pamiętnika z Marszu Śmierci. Wspomniała również o spotkaniu z jedną z bohaterek książki, wciąż żyjącą świadkinią historii z Darłowa. Pytana o najbardziej wstrząsającą relację, autorka wskazała na anonimowy pamiętnik kobiety z Berlina, opisujący brutalne doświadczenia kobiet w obliczu wkraczającej Armii Czerwonej. Podzieliła się osobistym doświadczeniem emocjonalnego ciężaru pracy nad tą książką.
Premiera „Wojennych Herstorii” w Gdyni i Spotkania Autorskie na Kaszubach
Andrzej Busler, wydawca „Wojennych Herstorii„, podkreślił znaczenie publikacji w kontekście zbliżającej się rocznicy zakończenia wojny i jej unikalny wkład w historiografię. Zapowiedział uroczystą premierę książki w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, która odbędzie się 25 kwietnia o godzinie 17:00. Wydarzenie będzie miało wyjątkowo kobiecy charakter, z udziałem znaczących postaci kobiecych z regionu, które zaprezentują fragmenty książki. Busler zapowiedział również serię spotkań autorskich z Alicją Balcerzak na Kaszubach, m.in. w Darłowie, Wejherowie, Sławnie, Koszalinie, Luzinie i Słupsku, a także w innych miastach po wakacjach, zachęcając wszystkich zainteresowanych do udziału.