Jakub Pietruszewski: Czym jest audyt krajobrazowy Pomorza
Katarzyna Sudoł i Rafał Prokop 7 kwietnia 2025
W Radiu Kaszëbë poruszono kluczową kwestię przyszłości krajobrazu Pomorza. Dyrektor Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego, Jakub Pietruszewski, wyjaśnił, czym jest audyt krajobrazowy i dlaczego jego opracowanie ma fundamentalne znaczenie dla zachowania unikalnych walorów regionu. Dowiedz się, jak ten dokument wpłynie na ochronę przyrody, estetykę przestrzeni publicznej i jak mieszkańcy mogą włączyć się w ten ważny proces.
Czym jest Audyt Krajobrazowy i Dlaczego Pomorze Go Potrzebuje?
Dyrektor Pietruszewski rozpoczął od wyjaśnienia, że audyt krajobrazowy to strategiczny dokument, który ma na celu określenie polityki ochrony i kształtowania krajobrazu, który nieustannie się zmienia. Podkreślił, że w obliczu różnorodnych potrzeb społecznych, kluczowe jest posiadanie wytycznych, które pozwolą realizować inwestycje w sposób harmonijny z otoczeniem, zapewniając dobrostan mieszkańców. Zaznaczył, że dobrze zaprojektowana przestrzeń, łącząca elementy naturalne i antropogeniczne, ma bezpośredni wpływ na nasze samopoczucie i jakość życia. Audyt ma pomóc w dbałości o krajobraz, tak aby służył ogółowi społeczeństwa, czyniąc go ładnym, zadbanym i przyjaznym do życia.
Unikalne Krajobrazy Pomorza Pod Lupą Audytu
W dalszej części rozmowy, dyrektor Pietruszewski opisał różnorodność krajobrazową województwa pomorskiego, która została zidentyfikowana w audycie. Wyróżniono ponad 1800 jednostek krajobrazowych, każda o unikalnym charakterze. Wymienił typowe krajobrazy nadmorskie z plażami i wydmami, liczne krajobrazy jeziorne charakterystyczne dla Pojezierza Pomorskiego, które są ważne zarówno dla bioróżnorodności, jak i rekreacji. Zwrócił uwagę na specyfikę Żuław z ich płaskim terenem i charakterystycznym układem pól oraz zadrzewień, a także na urozmaicone Powiśle i Bory Tucholskie. Podkreślił, że audyt uwzględnia również krajobrazy zurbanizowane z ich dominantami kulturowymi, takimi jak wieże kościołów i zamki, wskazując na potrzebę uwzględniania wartości i charakteru krajobrazu we wszelkich działaniach podejmowanych przez lokalne społeczności i inwestorów.
Mieszkańcy Pomorza Mają Głos w Kształtowaniu Krajobrazu
Dyrektor Pietruszewski z naciskiem podkreślił, że proces partycypacji społecznej jest kluczowy w tworzeniu audytu krajobrazowego. Zaznaczył, że to mieszkańcy są kreatorami rzeczywistości i ich udział w konsultacjach, które właśnie się rozpoczęły, jest niezbędny, aby wytyczne zawarte w dokumencie były adekwatne i skuteczne. Zachęcił mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w spotkaniach i do zapoznania się z kartami poszczególnych terenów oraz rekomendacjami. Ich uwagi i wnioski mogą realnie wpłynąć na ostateczny kształt audytu, zapewniając, że uwzględnia on lokalne problemy i potrzeby. Podkreślił, że z poziomu regionu nie zawsze widać wszystkie niuanse, dlatego głos mieszkańców jest bezcenny.
Audyt Krajobrazowy a Estetyka Przestrzeni Publicznej i Reklamy
W rozmowie poruszono również kwestię wpływu audytu na estetykę przestrzeni publicznej, w tym na problem chaosu reklamowego. Dyrektor Pietruszewski wyjaśnił, że rekomendacje zawarte w audycie mogą stanowić podstawę do tworzenia tzw. uchwał reklamowych przez samorządy gminne. Zwrócił uwagę na negatywny wpływ nadmiaru i przypadkowości lokalizacji reklam na krajobraz i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Podkreślił, że audyt będzie zawierał wytyczne dotyczące lokalizacji i wyglądu reklam, tak aby nie przysłaniały wartości krajobrazowych, a jednocześnie spełniały swoją informacyjną funkcję.
Konsekwencje Wdrożenia Audytu i Harmonogram Działań
Na zakończenie, dyrektor Pietruszewski omówił konsekwencje przyjęcia i wdrażania audytu. Podkreślił, że zawarte w nim rekomendacje będą istotne dla samorządów na etapie planowania przestrzennego na poziomie gminnym, wpływając na plany ogólne i miejscowe. Audyt zidentyfikował również potencjalne miejsca do objęcia ochroną jako parki kulturowe, parki krajobrazowe czy obszary chronionego krajobrazu, a także wskazał obszary, gdzie zasadność istniejącej ochrony może być ponownie rozważona. Przedstawił harmonogram dalszych działań, informując, że konsultacje społeczne potrwają do 27 maja. Następnie uwagi zostaną przeanalizowane, a dokument po korektach zostanie przedstawiony Zarządowi Województwa, a następnie Sejmikowi Województwa do uchwalenia. Wyraził nadzieję, że audyt zostanie przyjęty do końca trzeciego kwartału tego roku, co zapoczątkuje proces jego wdrażania i stopniowej poprawy jakości krajobrazu Pomorza.