ZKP Kosakowo: Powstanie nowa teczka wzorów trzech szkół haftu kaszubskiego

[PODCAST]

 

W studiu Radia Kaszëbë gościliśmy Aleksandrę Pająk, prezes ZKP Dębogórze-Kosakowo i nauczycielka kaszubskiego, oraz Danutę Tockę, wiceprezes ZKP i kierownik zespołu Kosakowianie. Rozmawialiśmy o bieżącej działalności Zrzeszenia i zespołu Kosakowianie, w tym projektów związanych z haftem kaszubskim, zapomnianymi grami i zabawami oraz pielęgnowaniem pamięci o wybitnych postaciach kaszubskiej kultury, takich jak Jan Trepczyk. Panie podkreślały międzypokoleniowy wymiar swojej pracy i fakt, że kaszubska tradycja jest dziś „modna” i chętnie przyswajana przez najmłodszych.

 

Pamięć o Janie Trepczyku i inspiracja dla Kosakowian

Wspominając rocznicę urodzin Jana Trepczyka – wybitnego literata, muzyka, kompozytora i współzałożyciela Muzeum w Wejherowie – panie Pająk i Tocka podkreśliły jego ogromne znaczenie dla kultury i języka kaszubskiego. Zespół Kosakowianie aktywnie czerpie z jego twórczości, wykonując różne utwory. Co więcej, w organizowanym przez zespół konkursie „Jantarowi bôt” tradycyjnie musi znaleźć się utwór Trepczyka, stanowiący obowiązkowy „must have”. Dziedzictwo Trepczyka służy Zrzeszeniu jako ciągła inspiracja do dbałości o tradycję.

Nowa, Praktyczna Teczka Wzorów Haftu Kaszubskiego

Zrzeszenie ogłosiło nabór wzorów do unikatowego projektu wydania praktycznej teczki, zbierającej motywy aż trzech popularnych szkół haftu kaszubskiego: puckiej, żukowskiej i wejherowskiej. Pomysł narodził się z potrzeby stworzenia publikacji kompaktowej i użytecznej. Celem jest zgromadzenie wzorów, które można łatwo nanieść na współczesne elementy mody i rękodzieła, takie jak koszule, paski czy torebki. Nabór trwa do 12 grudnia, a odręcznie narysowane wzory muszą być zgodne z techniką wybranej szkoły, przy jednoczesnym zachowaniu autorskiej kreatywności. Zgodność z tradycją będzie weryfikowana przez etnografa z Muzeum Narodowego, co gwarantuje autentyczność wydawnictwa. Zakończenie projektu planowane jest na czerwiec 2026 roku.

„Zabëté Jigrë i Zabawë” – Ocalić od zapomnienia

Aleksandra Pająk opowiedziała o międzypokoleniowym projekcie „Zabëté Jigrë i Zabawë” (Zapomniane gry i zabawy ocalić od zapomnienia), realizowanym wspólnie z Kołem Gospodyń Wiejskich i szkołami. Aktualnie projekt jest na etapie tworzenia broszury z dawnymi odliczankami i rymowankami, zilustrowanej przez dzieci. Ważnym elementem było również odtworzenie historycznych zabawek, którymi bawili się dziadkowie, a które zaprezentowano na festynie w Rewie. Dodatkowo, w ramach projektu, odbywa się krótki kurs języka kaszubskiego dla dorosłych, którego zwieńczeniem będzie inscenizacja kolędnicza „Gwiżdże” zaprezentowana w Pucku w Trzech Króli.

Festyn, Piec Chlebowy i Praca z Młodzieżą

Panie podkreśliły, że ich działalność w ZKP i w szkole (jako nauczycielka kaszubskiego) jest pracą społeczną, wymagającą rezerwowania weekendów, ale wykonywaną z pasją. Zauważają, że młode pokolenie chętnie garnie się do tradycji, a kaszubski stał się „viralowy” i powszechny, o czym świadczą reakcje dzieci na warsztatach. Najbliższe plany obejmują Festyn „Powrót do tradycji” 25 października w Kosakowie, poświęcony gęsi i ziemniakom, z tradycyjnymi potrawami jak Plińce. Dalsze inicjatywy to m.in. planowane stworzenie pieca chlebowego w Chëczy, który ma służyć zarówno KGW, jak i warsztatom dla dzieci, oraz szykowana na grudzień wieczornica świętej Łucji, będąca okazją do podziękowania darczyńcom.